Misschien herken je het wel. Dat je stem op de meest onverwachte momenten ineens wiebelt. Alsof je aan het jodelen bent of ineens klinkt als een kindsterretje in plaats van een volwassen zanger(es).
Super irritant toch? Zeker als het je gebeurt tijdens een optreden. Dan zit je er echt niet op te wachten dat je stem je in de steek laat. Dat het klinkt alsof je op een alpenweide aan het jodelen bent.
Ben jij een jodelaar?
Begrijp me goed, ik heb niets tegen jodelen. Er zijn hele goede jodelaars en het is een kunst op zich om goed te jodelen. Geen idee waar ik het over hebt?
Kijk maar eens naar dit filmpje waarin een meisje tijdens een uitzending van X Factor heel goed laat horen hoe het moet.
Jodelen is een effect
Binnen Complete Vocal Technique zien we het principe van jodelen (het steeds overslaan van je stem) als een effect, in dit geval een Vocal Break.
En een effect is iets dat je kan overkomen terwijl je het niet wilt, maar ook iets dat je juist bewust kunt inzetten.
Expres wiebelen
Als je snapt wat er precies gebeurt als je stem wiebelt, dan kun je oefenen om dit voortaan te voorkomen. En aan de andere kant kun je met diezelfde kennis leren hoe je het juist toepast op het moment dat het goed past bij het nummer dat je zingt. Gaaf toch?
Luister bijvoorbeeld naar het nummer Zombie van de Cranberries. De stem van Dolores O’Riordan slaat iedere keer aan het einde van de zin over. Niet omdat ze niet kon zingen, maar omdat ze dit bewust toepastte. Ze zette hiermee een sound neer waar mensen haar aan herkenden. (Helaas is Dolores overleden.)
Waardoor wiebelt je stem?
Maar wat nu als je niet wilt overslaan? Waar komt het door en wat doe je eraan? Dit is de voornaamste oorzaak:
Je lichaam is van nature lui! Ja, echt.
Alles is zo ingesteld dat je zo lang mogelijk kunt doen met je energie. Want die energie heb je echt nodig op het moment dat er bijvoorbeeld gevaar dreigt of je iets nodig hebt om te overleven.
Toen we vroeger in het oerwoud leefden gebruikten we die energie om aan eten te komen of om te vluchten voor gevaar. De rest van de tijd waren we lekker lui om onze energie te sparen voor het moment dat het echt nodig was.
Je kunt het ook mooi zien bij dieren zoals bijvoorbeeld de leeuw. Heel de dag aan het luieren, behalve wanneer er eten op tafel moet komen. Dan is er een explosie van energie om dat ene hert te overmeesteren en daarna is het lekker eten en weer rusten.
Ook je stem kost energie
Dit verhaal kun je ook projecteren op je stem. Zacht praten of zingen kost over het algemeen minder energie dan hard zingen.
Kijk maar eens wat er gebeurt met je lijf als je zachtjes EE zegt en vervolgens wat je lijf doet als je heel hard EE roept. Ja, doe gelijk maar even!
Voel je hoe je spieren zich aanspannen op het moment dat je hard roept? Dat kost dus energie.
Oftewel als je een stabiel en wat hardere stem wilt hebben als je zingt, dan zul je er de hele tijd energie in moeten steken.
Doe je dit niet, dan gaat je lijf (en dus je stem) direct in de energiebespaarstand en schiet je van hard naar zacht. Voila, je stem slaat over!
Dit gebeurt vooral wanneer het nummer dat je zingt hogere noten heeft. In het begin van het nummer zing je nog lekker op een hoogte die je makkelijk aankunt (dus weinig energie voor nodig hebt), maar dan komt die hoge uithaal en moet je veel energie geven, maar dat doe je niet. En daar is je wiebel!
Dus wat ga je voortaan doen om wiebelen te voorkomen?
Zingen kost energie! Dus wil jij een steady stem hebben zonder gewiebel? Stop er energie in!
Gelukkig krijg je ook veel energie terug van al dat zingen. Want zeg nou zelf, het is toch super is om te doen!
Wil jij hulp om jouw energie te vinden? Ik help je graag! Boek een losse les en ik help je van je gewiebel af of help je juist om het als een effect toe te passen.