Heb jij wel eens last van een gespannen keel als je zingt? Bijvoorbeeld als je een optreden hebt. Of wanneer je hoge noten zingt. Of misschien zelfs wel altijd als je aan het zingen bent. In dit blog leg ik je uit wat de oorzaak kan zijn en geef ik je een aantal tips.
Een van de oorzaken van een gespannen keel
Misschien herken je het volgende wel. Je oefent thuis je nummers en eigenlijk gaat het helemaal prima. Je zingt vrij-uit en de noten rollen makkelijk en relaxed je mond uit. Je keel is ontspannen en je klank is helemaal naar je zin. Maar doe je dezelfde nummers waar anderen bij zijn, dan gaat het ineens een stuk minder goed. Het lijkt wel of je stem anders klinkt. Meer gespannen, minder vrij. Vooral de hoge noten kosten je ineens een stuk meer moeite en ze klinken ook niet zo lekker als ze thuis deden.
Waarschijnlijk is de oorzaak in dit geval dat je zenuwachtig wordt doordat je voor en bij anderen zingt. En zenuwen hebben vaak een directe invloed op de activiteit van je keelspieren. Wanneer deze spieren teveel aangespannen zijn, dan verhinderen ze het werk van je strottenhoofd en je stembanden. Hoe dan?
Je strottenhoofd houdt niet van spanning
Voor je stem is het belangrijk dat de spieren in je keel zo ontspannen mogelijk zijn. Dat betekent niet dat ze helemaal niet actief zijn, maar wel dat er niet TEVEEL spanning is.
Waarom is dat? Je stembanden, waarmee je geluid maakt, zitten in je strottenhoofd. En je strottenhoofd bevind zich in je keel. Om goed te kunnen praten en zingen is het belangrijk dat je strottenhoofd vrij kan bewegen.
Wanneer de spieren in je keel teveel zijn aangespannen wordt het lastig voor je strottenhoofd om op en neer te bewegen en te kantelen. Deze bewegingen zijn nodig om de juiste toonhoogtes te zingen. Dus als je strottenhoofd in zijn bewegingen wordt beperkt omdat de spieren eromheen te strak gespannen zijn, dan haal jij de noten niet of met heel veel moeite en klinkt het geknepen.
Nog meer oorzaken op een rijtje
Wanneer ontstaat er spanning in je keel? Of te wel, wanneer span je je keelspieren teveel aan?
- Wanneer je zenuwachtig bent
- Wanneer je iets zwaars optilt
- Wanneer je iets spannend vindt
- Wanneer je op het punt staat te gaan huilen
- Wanneer je met veel kracht zingt vanuit je keel in plaats van je lijf te gebruiken
- Wanneer je bang bent om jezelf te laten horen
- Wanneer je alle spieren in je lijf krampachtig aanspant doen je keelspieren ook gezellig mee
En wat is het effect van spanning in je keel?
- Je kunt niet vrij-uit zingen
- Omdat je keel zich teveel aanspant komen de noten niet vrij eruit waardoor je gespannen klinkt
- Als de spanning echt veel te hoog is dan komt er alleen nog gepiep uit of zelfs helemaal geen geluid
- Je gaat negatief over jezelf denken omdat het niet lekker klinkt en dat verhoogt de spanning nog meer
- Zing je altijd met teveel spanning in je keel, dan forceer je de boel en dat kan je stembanden beschadigen op den duur
Wat kun je doen aan een gespannen keel te voorkomen of te verminderen?
Zorg voor een goede basis aan zangtechniek
Het is belangrijk dat je een goede techniek hebt, zodat je je stem op een gezonde manier gebruikt en iets hebt om op terug te vallen in het geval van zenuwen.
1.Hoe zit het bijvoorbeeld met jouw ademsteun?
2. Gebruik je genoeg scherpte in je stem?
3. Zing je vanuit je keel of vanuit je lijf?
Werk aan je mindset
1. Verander je negatieve gedachten (Ik dan dit niet, ik vind het eng, wat zullen ze ervan zeggen?, wat als ik mijn tekst vergeet? ik haat die zenuwen!) in positieve gedachten zoals:
(Ik kan dit!, Wat super dat ik dit doe! Ik ga hier van genieten. Ik maak de mensen blij met mijn optreden. Ik ben trots op mezelf)
2. Doe voordat je gaat zingen een paar oefeningen om meer in je lijf te komen en minder in je hoofd. Spring bijvoorbeeld een paar keer op en neer, trek een sprintje, doe rek- en strekoefeningen of ademoefeningen.
Bereid je heel goed voor
Zorg dat je het nummer (of nummers) heel goed hebt geoefend, zodat je de tekst, de melodie en de inzetten kunt dromen.
Duw je zenuwen niet weg
Eigenlijk heeft iedereen die optreedt in min of meerdere mate last van zenuwen die spanning veroorzaken. Naast dat het vervelend is, kan het je ook helpen om alert te zijn en met veel energie te zingen. Dus lukt het je niet om de zenuwen weg te krijgen, omarm ze dan juist als een onderdeel van jezelf en zing erdoorheen.
En natuurlijk kan een borrel van te voren ook helpen tegen een gespannen keel
(knipoog), maar zeg niet dat je dat van mij hebt ….
Heb jij last van een gespannen keel? Wat is voor jou de reden? En wat doe je eraan? Wil je dat met mij delen? Laat dan onder dit bericht je reactie na.
En heb je hulp nodig voor een optreden? Ik help je heel graag. Boek een losse les en dan gaan we samen uitzoeken wat voor jou de reden is voor die spanning en gaan we op zoek naar DE oplossing voor jou.
Bedankt voor de tips. Ze zijn niet echt nieuw voor mij, maar ik geef het nu meer aandacht. Na de Corona ben ik mijn stem kwijt geraakt, CDEG en dan is er niets meer. Ik doe laxvox en singing straw om te trainen. Ik zing 30 jaar in een koor. Zaterdag mee gezongen met koorfestival dan vraag ik het uiterste van mijn stem en dan is het weer afgelopen. Dan moet ik mijn stem ontzien en weer snorkelen.
Graag gedaan! Het is met tips het belangrijkst dat je ze gaat toepassen he. Dus heel goed dat je er nu meer mee bezig bent. Heb je je stembanden al eens laten checken? Belangrijk om te weten dat daar niets mee aan de hand is.